در مطلب قبلی، در مورد کارآفرینی، هدف آن، تاریخچه کارآفرینی در ایران و جهان و درنهایت، در مورد مراحل آن به اختصار صحبت کردیم. همچنین، در مورد ویژگی‌های شخصیتی یک کارآفرین صحبت کردیم که یک کارآفرین معمولا چه ویژگی‌های شخصیتی‌ای دارد که او را از سایر افراد جدا می‌کند. ویژگی‌هایی مانند ریسک‌پذیری، پذیرش چالش‌ها، داشتن خلاقیت، استقلال و … در بسیاری از کارآفرینان یافت می‌شود. حال، در این مقاله می‌خواهیم بدانیم یک کارآفرین موفق کیست، چه ویژگی‌هایی دارد و درنهایت، اینکه آیا اصلا کارآفرین شدن به این‌همه سختی کشیدن می‌ارزد یا نه!

ویژگی‌ های یک کارآفرین موفق

1. همه‌کاره: همه‌کاره یا Versatile کسی است که توانایی و انعطاف زیادی برای پوشش مهارت‌های مختلف دارد. بسیاری از کارکنان در زمان شروع یک کسب‌وکار تیم خاصی ندارند و باید کارهای زیادی را با دستان خود انجام دهند. برای همین کارآفرینان موفق کسانی هستند که از یاد گرفتن و انجام مهارت‌های جدید ترسی نداشته و خیلی سریع نیازهای کسب‌وکار خود را رفع می‌کنند.
2. انعطاف‌پذیر: اگر از کارآفرینان موفق بپرسید «آیا فرمولی برای موفقیت در کسب‌وکار وجود دارد؟» قطعا «نه» خواهید شنید. کارآفرین موفق فردی خلاق و دارای اعتماد به نفس بوده و هیچ ترسی از تجربه‌ها یا چالش‌های جدید ندارد. او می‌تواند خیلی سریع خود را با موقعیت‌ها هماهنگ کرده و بهترین واکنش ممکن را ارائه دهد.
3. دوراندیشی مالی: بر کسی پوشیده نیست که کسب‌وکارهای نوپا، منابع محدود مالی را به صورت یک مانع در برابر خود می‌بینند. حالا فرض کنید در قلب این کسب‌وکار، موسس یا مدیر بلندپایه‌ای باشد که بتواند کم‌هزینه‌ترین راه برای انجام کارهای مختلف را به خوبی پیدا کند، کارها و وظایف را بدون ضربه زدن به فرآیند کلی با هم ادغام کند و هزینه‌ها را به بهترین شکل تنظیم کند. قطعا چنین کسب‌وکاری با ریسک کمتری روبرو خواهد شد.
4. ثابت قدم و استوار: کارآفرینان موفق به توانایی خود و هم‌تیمی‌هایشان اعتماد دارند و ظرفیت آن‌ها برای شکست بالا است. این به این معنا نیست که آن‌ها با شکست راحت کنار می‌آیند، بلکه به این معنا است که کارآفرینان موفق توانایی ادامه مسیر در سخت‌ترین زمان‌ها را دارند.
5. متمرکز: تمرکز یکی از پایه‌های موفقیت است. شما تا زمانی که تمام ذهن خود را به یک کار مشخص اختصاص ندهید، نمی‌توانید از آن کار انتظار موفقیت داشته باشید. کارآفرینان موفق حتی در خواب هم در حال فکر کردن به ایده‌های جدید برای به ثمر نشاندن کسب‌وکار تحت مدیریتشان هستند و در طول روز بدون خستگی کار می‌کنند.
6. برخورداری از هوش کسب‌وکار: همه ما از قدرت استعداد خبر داریم و می‌دانیم که «هر کسی را بهر کاری ساختند». کسانی که هوش کسب‌وکار را به عنوان استعداد در خود دارند، توانایی بالاتری برای درک مسائل مالی در یک مقیاس بالا و چشم‌انداز طولانی مدت و همچنین توانایی بالایی در مدیریت افراد دارند. به این هوش «هوش مدیریت» هم گفته می‌شود.
7. ارتباط گیرنده: کارآفرینی رابطه مستقیمی با مدیریت دارد. یک کارآفرین ایده‌ای را در سر می‌پروراند که اجرای درست آن، نیاز به همکاری یک تیم دارد. در نتیجه کارآفرین موفق باید در درجه اول موفقیت را در انتقال ایده‌هایش به دیگران جستجو کند. کارآفرینان موفق خیلی خوب می‌توانند همه اعضای تیم را از ایده مورد نظر آگاه کرده و انگیزه لازم برای اجرایی کردن ایده را در آنان ایجاد کنند.

انواع کارآفرینان

• سازنده: این نوع از کارآفرینان یک ایده را از صفر به مرحله اجرا و تبدیل شدن به یک کسب‌وکار می‌رسانند. ویژگی بارز این نوع از کارآفرینان، مهارت‌های ارتباطی قوی برای اقناع سرمایه‌گذاران از یک طرف و کارکنان از طرف دیگر است. این افراد در درجه اول سرمایه‌گذاران را قانع کرده و در ادامه با استفاده از سرمایه، استعدادهای مورد نیاز را استخدام می‌کنند.
• فرصت‌طلب: این دسته از کارآفرینان مدام بازار را زیر نظر دارند و هر زمان یک موقعیت اقتصادی پیدا کنند، کار خود را شروع خواهند کرد. کارآفرینان فرصت‌طلب سعی می‌کنند در زمان مناسب وارد یک کسب‌و کار شده و از رشد آن استفاده کنند. سپس زمانی که منحنی رشد سازمان از قله (Peak) گذشت، با واگذاری از آن کسب‌وکار خارج شده و در انتظار فرصت جدیدی می‌نشینند.
• نوآور: کارآفرینان نوآور(نوآوری در کارآفرینی) در واقع ایده‌پردازان هستند. کسانی مثل توماس ادیسون یا از عصر خودمان، ماکر زاکربرگ. این افراد ذهن خلاقی داشته و سری پر از ایده‌های جدید دارند. کارآفرینان نوآور در کنار ذهن خلاق، از توانایی ارتباطی خوبی برخوردار بوده و می‌توانند یک تیم را متحد کرده و سرمایه‌گذاران را قانع کنند. شخصیت کارآفرینان نوآور به‌گونه ای است که بیشتر از پول، به تغییر ایجاد شده توسط ایده خود اهمیت می‌دهند و انگیزه اصلی آن‌ها، تاثیرگذاری روی جهان اطراف است.
• متخصص: کارآفرینان متخصص یا تخصصی توانایی بالایی در یک زمینه آکادمیک یا مهارتی خاص دارند. امتیاز ویژه این افراد، شبکه داشتن در میان متخصصان همان رشته است. برای مثال یک دکترای کشاورزی با سابقه پژوهش، افراد زیادی را از اساتید دانشگاه تا کشاورزان برتر کشور می‌شناسد و برای همین کار او برای جذب افراد راحت‌تر خواهد بود.

مزایای کارآفرینی

هر کسب‌وکار و شغلی مزایا و معایب مخصوص به خود را دارد. برای همین، باید بدانیم که آیا واقعا کارآفرین شدن به این‌همه سختی کشیدن می‌ارزد یا نه؟ مزایای مهم کارآفرینی به شرح زیر هستند:

رئییس خودتان هستید!

حال می‌خواهیم بببینیم که کارآفرینان موفق دنیا چه کسانی بودند و چگونه به این جایگاه رسیدند. آیا رازی وجود دارد که باعث می‌شود عده‌ای به این موفقیت برسند یا صرفا شانس با آن‌ها یار بوده است؟

کارکردهای سازمانی یک کارآفرین

انجام این کارکردها (Function) در یک سازمان نوپا از کارآفرین انتظار می‌رود.

• روبرویی با ریسک: کارآفرین کسی است که از ریسک نمی‌ترسد و آن را با آغوش باز خواهد پذیرفت. کارآفرین بر خلاف مردم عادی، در شرایط اورژانسی و دارای ریسک بالا بهتر فعالیت می‌کند و برای همین یکی از کارکردهای کارآفرین در سازمان، روبرو شدن با ریسک‌های مختلف است.
• فروش: یکی از اساسی‌ترین وظایف کارآفرین فروش است. چرا که او در ابتدا باید سرمایه‌گذار را برای پول پرداختن قانع کرده و سپس آن محصول را برای فروش در بازار آماده کند. کارآفرین باید با تاکتیک‌های بازاریابی و تکنیک‌های فروش آشنایی کامل داشته باشد تا این فرآیند را به خوبی کنترل کند.
• انجام دهنده کار: همه ما شنیده‌ایم که «کار نیکو کردن از پر کردن است». کارآفرینان این جمله را به معنای واقعی درک کرده و به آن عمل می‌کنند. این افراد به سرانجام رسیدن یک کار را نپذیرفته و خیلی سریع از اشتباهات خود درس می‌گیرند تا برای تلاش بعدی آماده شوند.
• رهبری: کارآفرین در صدر تیم به عنوان موسس قرار می‌گیرد و معمولا جایگاه CEO را به او می‌دهند. در همین راستا باید بتواند یک رهبر تمام عیار برای تیم خود بوده و آن‌ها را به سمت پیروزی هدایت کند. او باید بتواند به زیردستان خود انگیزه و اعتماد به نفس تزریق کرده و در کنار الهام‌بخش بودن، برای آن‌ها الگو باشد.
• تصمیم‌گیرنده: همانطور که گفتیم معمولا جایگاه رهبری در اختیار کارآفرین قرار می‌گیرد. این یعنی گرفتن اصلی‌ترین تصمیم‌های سازمانی بر عهده او خواهد بود. کارآفرینان موفق از لحاظ شخصیتی اعتماد به نفس کافی برای تصمیم‌گیری به‌موقع و اثرگذار را دارند.
• یابنده‌ی فرصت و ارائه‌دهنده راه حل: ذهن خلاق و تیزبین کارآفرین به او اجازه می‌دهد مسائل مختلف را در جامعه خود یا حتی خارج از مرزها کشف کرده و برای آن‌ها یک راه حل نوآورانه ارائه دهد. کارآفرینان معمولا خلاق‌ترین اعضای تیم بوده و با ارائه ایده‌های نو، هم‌تیمی‌های خود را به موفقیت نزدیک‌تر می‌کنند.

آشنایی با کارآفرینان موفق جهان

برخی از کارآفرینان بزرگ دنیا همانند جف بزوس، مارک زاکربرگ، بیل گیتس، استیو جابز و … همه و همه یک نقطه مشترک داشتند و آن هم شروع کسب‌وکار شخصی‌شان بود. تنها چیزی که سبب شده است این افراد به این سطح از موفقیت دست یابند، رفتن به دنبال آرزوهای خود و ایجاد کسب‌وکار خودشان بوده است. دقیقا مسیر افراد بزرگ زمانی از بقیه افراد جدا می‌شود که به دنبال ایجاد کسب‌وکار خودشان می‌روند. در ادامه، می‌خواهیم برخی از این افراد را معرفی کنیم و تجربیات مهم آن‌ها را در اختیار شما قرار دهیم.

برای کسب اطلاعات بیشتر دراین‌باره مقاله کارآفرینی سازمانی را مطالعه کنید.

استیو جابز، موسس Apple

امروزه کمتر کسی را می‌توان یافت که استیو جابز و یا برند اپل را نشناسد! استیو از بزرگترین و نابغه ترین نوآوران و الهام بخش نسل جوان امروزی و یک کارآفرین موفق است. او همیشه جزئی نگر بود و کیفیت را فدای کمیت می کرد. او را می‌توان یکی از سخت‌گیرترین کارآفرینان عصر حاضر قلمداد کرد به نحوی که بسیاری از همکاران و کارمندان او در این زمینه با او به اختلاف نظرهای جدی برخورد می‌کردند.

پی‌یر امیدیار، بنیان‌گذار Ebay

نام او در ابتدا پرویز بود که هنگام مهاجرت به آمریکا آن را تغییر داد. در کودکی به کامپیوتر بسیار علاقه داشت و در مدرسه نیز همیشه برای کار با کامپیوتر به آزمایشگاه می‌رفت و سر کلاس‌های درس حاضر نمی‌شد. در همان سن 14 سالگی برای چاپ کارت‌های راهنمای کتاب‌ها ساعتی 6 دلار دستمزد می‌گرفت. پی‌یر می‌گوید:«هیچ‌وقت فکر نمی‌کردم که شرکتی راه بیندازم و روزی به موفقیت برسد. تنها انگیزه‌ام این بود که روی فناوری‌های هیجان‌انگیز کار کنم.” پی‌یر قبل از اینکه شرکت Ebay را راه‌اندازی کند، در شرکت General Magic کار می‌کرد و زمانی که شرکت خودش را راه‌اندازی کرد، کار کارمندی خود را ترک کرد. دارایی پی‌یر تا سپتامبر 2018 بر اساس برآورد مجله فوربز 8.1 میلیارد دلار بود.

جک ما (Jack Ma)، بنیانگذار Alibaba

در سال 1988، از دانشگاه فارغ‌التحصیل شد. البته، فارغ‌التحصیلی‌ای که در ابتدا چهار بار توسط دانشگاه رد شده بود. بعد از دانشگاه، به دنبال کار بود و بعد از جستجوی فراوان، از سمت سی شرکت از جمله KFC رد شد. بعد از اینکه ایده پیدا کردن شغل به نتیجه‌ای نرسید، ده بار برای دانشگاه هاروارد اقدام کرد که باز هم به نتیجه‌ای نرسید. با وجود این، در سفری به آمریکا در سال 1995 و با دیدن تکنولوژی اینترنت، ایده ساختن یک کسب‌وکار بر پایه اینترنت به ذهنش رسید. پس از کسب تجربیات مختلف در آمریکا در زمینه اینترنت، در سال 1999 اقدام به تاسیس سایت علی‌بابا کرد که بعدها در سال 2014، توانست در عرضه اولیه آن 25 میلیارد دلار جذب سرمایه کند که بیشترین رقم در طول تاریخ است. دارایی خالص جک هم اکنون به 43 میلیارد دلار می‌رسد.

مارک زکربرگ، بنیانگذار Facebook

مارک به عنوان یکی از جوان ترین کارآفرین جهان معروف است که بر خلاف دیگر سرمایه گذاران به سرعت عمل اعتقاد دارد. او معتقد است همواره باید سریع عمل کرد و شکست را تجربه نمود تا نقشه راه موفقیت کسب و کار را پیدا کرد. هفتمین مرد ثروتمند جهان برخلاف بسیاری از ثروتمندان مشابه خود علاقه چندانی به خودروهای لوکس و برندهای عجیب و غریب ندارد. زاکربرگ قبل از راه‌اندازی فیسبوک مدتی با مایکروسافت همکاری داشت.

کارآفرینان زن در جهان

امروزه خبر اینکه خانم‌ها در زمینه کارآفرینی پیشرفت‌های زیادی کرده‌اند، بسیار به گوش می‌رسد. اینکه زنان هم همانند مردان در این عرصه پا نهاده‌اند، خبر بسیار خوبی است. در ادامه، می‌خواهیم چند تن از زنان سرآمد در زمینه کارآفرینی را به شما معرفی کنیم.

سارا بلیکلی (Sara Blakely)

بازرگان آمریکایی و بنیانگذار کمپانی پوشاک اسپنکس (Spanx) یکی از مطرح ترین تولیدکنندگان پوشاک است که در سال 2014 در لیست مجله فوربس به عنوان یکی از قدرتمندترین زنان قدرتمند جایگاه خود را تثبیت کرد.

شر وانگ

او از بنیان‌گذاران HTC است که تا امروز در صنعت تلفن همراه حرف‌های زیادی برای گفتن داشته و توانسته است با برندهایی مثل سامسونگ و اپل رقابت خوبی انجام دهد.

فلورانسو آلاکیا

او یکی از ثروتمندترین بانوان جهان و برترین کارآفرین زن نیجریه است. فعالیت او در زمینه صنعت مد و چاپ بوده و ارزش سرمایه خالص او بالغ بر 1.6 میلیارد دلار برآورد شده است.

سوفیا آموروس (Sophia Amoruso)

موسس شرکت چندصدمیلیون دلاری Nasty Gal، که معتقد است:

کارآفرینان موفق ایرانی

نوبتی هم که باشد، نوبت کارآفرینان ایرانی است. در ادامه، تجربیات دو تن از کارآفرینان برتر ایرانی آمده است که ما هرروز از محصولات‌شان استفاده می‌کنیم؛ اما کمتر درباره آن‌ها و سابقه‌شان می‌دانیم.

حاج محمود کریم فضلی

محمود کریم فاضلی کارآفرین موفق ایران، بنیان‌گذار گروه صنعتی گلرنگ و کارآفرین برتر کشور است. بعد از ازدواج، برای گذران زندگی به شهرهای مختلف سفر کرد و چون در نوجوانی در کنار پدر به صابون‌سازی مشغول بود، تا حدودی به کار تولید شوینده آشنایی داشت. ازاین‌رو، برای آغاز فعالیت تولیدی، به همین زمینه گرایش پیدا کرد و کم‌کم به گسترش فعالیت خود پرداخت. در دهه پنجاه، شرکت پاکشو را تاسیس کرد. بعدها و در زمان جنگ، برای جلوگیری از تعدیل نیرو و درآمدزایی، اقدام به صادرات محصولات خود کرد. در نهایت و بعد از سال‌ها تلاش، گروه صنعتی گلرنگ را تاسیس کرد که یکی از بزرگ‌ترین هلدینگ‌های تولیدی کشور است.

برادران محمدی

برادران محمدی یا همان موسسان دیجی‌کالا در سال 1385، با سرمایه صفر و با هفت نفر نیرو کار خود را شروع کردند. آن‌ها در سال 1385، وب‌سایتی برای خرید لوازم دیجیتال همانند موبایل و دوربین تاسیس کردند. بعدها و در سال 1391، شرکت سرمایه‌گذاری سرآوا اقدام به سرمایه‌گذاری سنگین روی دیجی کالا کرد که سبب شد پیشرفت این شرکت سرعت بیشتری به خود بگیرد. در برنامه‌ای که دیجی کالا در نظر دارد این است که بتواند در آینده‌ای نزدیک به کشورهای خاورمیانه نیز سرویس‌دهی کند.

درس‌هایی از موفقیت کارآفرینان بزرگ

با مطالعه زندگییک کارآفرین موفق به درس‌ها و نکات جالبی پی می‌بریم که تقریبا در زندگی روزمره اشاره زیادی به این نکات نمی‌شود. تقریبا می‌توان گفت کارهایی که سبب شده است کارآفرینان موفق شوند، سرمایه زیاد یا پشتیبانی قوی نبوده است. در عوض، مواردی بوده است که بسیار ساده و پیش‌پاافتاده حساب می‌شدند. در ادامه، به چند مورد اشاره می‌کنیم تا ببینید که کارآفرینان میلیاردر امروز با همین نکات ساده به این جایگاه دست یافته‌اند:

ریسک کنید و قرض بگیرید!

اغلب مردم از قرض گرفتن به عنوان یک گزینه بد یاد می‌کنند؛ درحالی‌که، اگر به مسیر کارآفرینان موفق نگاه کنیم، حتما ردپایی از وام یا قرض را در زندگی‌شان می‌بینیم. وام یا قرض گرفتن ترسناک است؛ مخصوصا زمانی که ایده شما پخته نیست و عدم قطعیت زیادی وجود دارد. بنابراین، اگر زمانی به این نتیجه رسیدید که کسب‌وکار شما یک ایده بسیار جذاب است و می‌توانید محصول‌تان را بفروشید، نترسید و قرض بگیرید! (می‌دونم خیلی کار ریسکی‌ای هست؛ ولی جواب می‌ده بعضی جاها!)

روی خودتان سرمایه‌گذاری کنید!

شما قبل از اینکه روی کسب‌وکارتان سرمایه‌گذاری کنید، باید روی بهبود توانایی، مهارت و تجربیات خودتان تمرکز کنید. همه افرادی که به جایگاه‌های بزرگی رسیده‌اند، همواره در حال یادگیری بوده‌اند. هنری فورد، موسس کارخانه فورد، اعتقاد داشت که تا سن چهل سالگی نباید پولی را ذخیره کرد و صرفا باید در راه سرمایه‌گذاری روی خودتان و یادگیری خرج کنید. (حتما یه چیزی می‌دونسته اینو گفته!)

آینده را شکار کنید!

گوگل، آمازون، علی‌ بابا و … همه در زمان خود ناشناخته بودند و به سختی توانستند اقدام به جذب سرمایه گذار کنند. در واقع کاری که بنیانگذاران این شرکت‌ها کردند نگاه به آینده بود. آن‌ها آینده را شکار کرده و بازار جدیدی را ایجاد کردند یا به این مسئله توجه کردند که در آینده بازارهای موجود به چه شکلی خواهد بود. تقریبا استراتژی‌هایی که این افراد در پیش گرفتند، استراتژی آینده‌نگر بود تا یک استراتژی متمرکز بر اتفاقات روز.
گذشته تمام کارآفرینان موفق نشان می‌دهد که آن‌ها ایده‌شان را عملی کردند. این کار با یک استارت کوچک شروع شد، به‌سختی تلاش کردند، خطرات مختلفی را تجربه کردند و مشکلات زیادی را به جان خریدند تا توانستند به این موفقیت دست پیدا کنند. اغلب این افراد پول و سرمایه کافی نداشتند؛ اما هیچ‌وقت این موارد سبب نشد که دست از تلاش کردن برای رسیدن به اهداف‌شان بردارند. دقت کنید که چه فکر کنید می‌توانید و چه فکر کنید نمی‌توانید، در هر دو صورت حق با شماست (هنری فورد).