قبل از هر چیز لازم است تعریف حسابداری و مدیریت مالی را درک کرده و سپس مفاهیم پایه و اصطلاحات مرتبط با آن‌ها را بشناسیم. این بخش شامل سه درسنامه است که ابتدا شما را با مفهوم حسابداری آشنا کرده و سپس مفاهیم اساسی حسابداری را برایتان تعریف می‌کند. در آخرین درسنامه نوبت به پارامترها و اصطلاحات مالی می‌رسد. با مطالعه درسنامه‌های این بخش به یک شناخت اولیه از حسابداری و مدیریت مالی خواهید رسید و آماده خواهید بود تا مباحث پیشرفته‌تر را در مورد حسابداری کسب‌وکار بیاموزید.

مفهوم حسابداری و مدیریت مالی در استارتاپ

برای ورود به مباحث پیشرفته حسابداری و استفاده از آن برای سازماندهی کسب‌وکار، بدون شک ابتدا نیاز داریم حسابداری و مدیریت مالی را به‌عنوان مفاهیم اساسی بشناسیم. در این درسنامه می‌آموزید که حسابداری چیست و چه اهداف و کاربردهایی دارد. مطالعه این درسنامه شاید در نگاه اول کم‌اهمیت به نظر برسد؛ اما به شما کمک خواهد کرد مباحث بعدی را بهتر درک کنید.

مفاهیم پایه مالی و حسابداری

شناخت مفاهیم پایه مالی و حسابداری برای فهم فرمول‌های پیچیده‌تر به شما کمک می‌کند. مفاهیمی مثل معادله اساسی حسابداری و انواع دارایی‌های شرکت که برای فهم مفاهیم و فرمول‌های بعدی ضروری به‌حساب می‌آیند.

اصطلاحات و پارامترهای مالی و حسابداری

حسابداری هم مثل هر تخصص دیگری، اصطلاحات مخصوص به خود را دارد. اصطلاحاتی مثل سرمایه، دارایی، نقدینگی، ترازنامه و... . پس از مطالعه این درسنامه درک پارامترهای اساسی حسابداری از جمله گردش موجودی، فروش خالص، سود ناویژه و... نیز برای شما ممکن خواهد شد. دانستن اصطلاحات و پارامترهای مالی به شما کمک می‌کند با روش کار حسابداری بیشتر آشنا شده و آماده یادگیری مباحث مرتبط با حسابداری در کسب‌وکار شوید.

نیاز به حسابدار و مدیر مالی برای کسب‌وکارهای نوپا یک نیاز مبرم و حیاتی به‌حساب می‌آید. علاوه بر این کارآفرینان هم نیاز دارند با این مباحث آشنایی کافی داشته باشند. در این بخش حسابداری از نگاهی کاربردی‌تر بررسی شده و شیوه انجام حسابداری کسب‌وکار با ابزارهای مختلفی از جمله نرم‌افزار اکسل مورد بررسی قرار می‌گیرد.

انواع حسابداری

هر شرکت با توجه به نوع خود، به یکی از ۶ نوع حسابداری نیاز دارد. در این بخش انواع شرکت‌ها (شرکت‌های سهامی عام و خاص، شرکت‌های تضامنی، شرکت‌های تعاونی تولید و مصرف، شرکت با مسئولیت محدود، شرکت نسبی و شرکت مختلط سهامی) و شیوه انجام عملیات حسابداری برای هر کدام از آن‌ها بررسی می‌شود.

کاربرد اکسل در حسابداری

نرم‌افزار اکسل یکی از محبوب‌ترین نرم‌افزارها برای مدیران مالی و حسابداران فعال در حوزه استارتاپی به‌حساب می‌آید. در این درسنامه می‌آموزید که چگونه می‌توان عملیات مختلف و مرتبط با حسابداری را روی داده‌های یک کسب‌وکار اعمال کرد.

آشنایی با نرم افزارهای حسابداری

آشنایی با ابزار کار حسابداری به شما کمک می‌کند مسیر خود را سریع‌تر پیدا کنید. نرم‌افزارهایی که در این درسنامه با آن‌ها آشنا می‌شوید به شما کمک می‌کنند عملیات مرتبط با مدیریت مالی یک استارتاپ را با کامیپوتر اجرا کرده و کار خود را با سرعت و دقت بیشتری انجام دهید.

حسابداری یک استارتاپ در ابتدای راه

مباحث مالی برای هر استارتاپی مهم و حیاتی بوده و بی‌دقتی در آن‌ها می‌تواند عواقب بدی را برای کارآفرین و تیم او به همراه داشته باشد. استارتاپ‌ها از همان ابتدای راه به ثبت و ضبط گزارشات مالی با دقت بالا نیاز دارند. در این درسنامه می‌آموزید که رعایت چه نکته‌هایی برای حسابداری یک کسب‌وکار در ابتدای راه مورد نیاز است.

در این بخش از درسنامه‌های آموزش مبانی مالی استارتاپ با مالیات و انواع مالیات، بیمه و کسورات، تسهیلات بیمه و مالیات برای شرکت‌های دانش‌بنیان آشنا خواهید شد.

مالیات و انواع آن

ورود به دنیای کارآفرینی و شکل دادن یک کسب‌وکار، روبرو شدن با انواع مالیات را اجتناب ناپذیر می‌کند. کارآفرینان و مدیران کسب‌وکار نیاز دارند انواع مالیات را بشناسند. در این بخش با انواع مالیاتی که کارآفرینان و مدیران با آن درگیر هستند (مالیات بر درآمد، مالیات بر عملکرد، مالیات املاک، مالیات تکلیفی و مالیات بر ارزش افزوده) آشنا خواهید شد.

بیمه و کسورات آن

کسورات درواقع مبلغی است که میان کارفرما و کارکنان و یا طبق قانون از حقوق و مزایای کارکنان کم میشود. از مهمترین کسورات می‌توان به مالیات حقوق و مزایا، هفت درصد بیمه سهم کارگر، مساعده، وام و اجرائیات اشاره کرد.

تسهیلات بیمه و مالیات برای شرکتهای دانش بنیان

دولت برای توسعه اقتصادی و حمایت از کارآفرینی، تسهیلات ویژه‌ای را به استارتاپ‌ها اختصاص داده است. البته خلاهای قانونی هم در این زمینه وجود دارد که مجلس مشغول حل آن‌ها است. در حال حاضر حمایت دولت از استارتاپ‌ها شامل معافیت‌هایی از جمله معافیت مالیاتی، تسهیلات بیمه و تسهیلات نظام وظیفه می‌شود. در این درسنامه با انواع تسهیلات در نظر گرفته شده برای استارتاپ‌ها آشنا خواهید شد.

همانطور که پیش‌تر گفتیم، حسابداری شامل ثبت گزارشات از فرآیندهای مالی شرکت می‌شود. این گزارش‌ها در قالب اسناد مختلفی ثبت شده و در مواقع لازم به ذی‌نفعان ارائه می‌شوند. در این بخش با انواع اسناد هزینه و کاربرد و شیوه پر کردن هر کدام آشنا خواهید شد.

فاکتورهای گوناگون هزینه‌ای

شاید در نگاه اول فاکتور مفهومی ساده و ابزاری پیش پا افتاده به نظر برسد؛ اما در حقیقت فاکتورها از اهمیت بسیار زیادی برای حسابداران و مدیران مالی برخوردارند. شناخت انواع فاکتورهای هزینه برای یادگیری حسابداری ضروری خواهد بود.

تنخواه و روکش تنخواه

زمانی که هزینه مشخصی از یکی از حساب‌های ثبت شده در حسابداری شرکت به انجام کاری مشخص اختصاص داده می‌شود، آن مبلغ را تنخواه نامیده و کسی که آن مبلغ را برای انجام کار مورد نظر در اختیار می‌گیرد، تنخواه گردان نام دارد. در این درسنامه با تنخواه و مفاهیم مرتبط با آن در حسابداری آشنا خواهید شد.

فعالیت‌های مربوط به حسابداری و مدیریت مالی در ابتدای راه شکل‌گیری کسب‌وکار از اهمیت ویژه‌ای برخودارند؛ چرا که سهل‌انگاری در مدیریت و ساختارمند کردن آن‌ها می‌تواند در ادامه کسب‌وکار را با مشکلات جدی از نظر مدیریتی و اقتصادی روبرو کند. در این قسمت با چالش‌های مرتبط با مدیریت مالی پس از ثبت استارتاپ و روش‌های حل این چالش‌ها آشنا می‌شوید.

چالش‌های مالی و حسابداری پس از ثبت شرکت

بر کسی پوشیده نیست که ثبت یک شرکت از نظر قانونی پیچیدگی‌ها و حساسیت‌های خاص خود را دارد. در این درسنامه می‌آموزید که در هنگام برداشتن اولین قدم‌های یک کسب‌وکار، چه چالش‌هایی از نظر مالی پیش روی کارآفرین خواهد بود.

حقوق و دستمزد و محاسبات آن

یکی از مهم‌ترین و حساس‌ترین چالش‌های مالی برای ثبت شرکت، تنظیم یک نظام پاداش عادلانه و انگیزاننده است. نظام پاداشی که هم بتواند انگیزه کارکنان را در سطح قابل قبولی حفظ کند و هم از لحاظ منطقی با میزان سرمایه و درآمد شرکت هم‌خوانی داشته باشد. در این درسنامه راهکارهای لازم برای محاسبه حقوق و دستمزد منطقی به شما ارائه می‌شود.

بودجه‌بندی و روش‌های آن

برای راه‌اندازی یک کسب‌وکار به برنامه‌های بلندمدت نیاز داریم. برای مثال باید بتوانیم هزینه یکسال فعالیت را تخمین زده و با توجه به آن، برنامه عملیاتی بسازیم. بودجه‌بندی روش‌های مختلفی دارد که انتخاب از بین آن‌ها بهتر است با توجه به شرایط و نیازهای کسب‌وکار مورد نظر انجام شود در این درسنامه با انواع روش‌های بودجه‌بندی در کسب‌وکارهای نوپا آشنا خواهید شد.

گزارشات مالی داخلی شرکت

مبحث «گزارش‌دهی مالی» شاید در نگاه اول چندان بااهمیت به‌نظر نرسد، اما یکی از مهم‌ترین و حساس‌ترین مباحث برای کسب‌وکارها است. در واقع بعضی از استارتاپ‌ها به دلیل اهمیت ندادن به همین مبحث با شکست روبرو می‌شوند. اگر از همان ابتدای راه ساختار درستی برای گزارش‌دهی مالی داخلی شرکت تعیین کنیم، در ادامه با مشکلات مرتبط با مدیریت مالی روبرو نخواهیم شد.

گزارشات مالی مختصر برای سهامداران شرکت

کارآفرینان برای اجرایی کردن ایده‌های خود به سرمایه‌گذاران نیاز دارند؛ سرمایه‌گذارانی که در ادامه به سهامداران کسب‌وکار تبدیل خواهند شد. کارآفرینان و مدیران کسب‌وکار وظیفه دارند گزارشات مربوط به فعالیت‌های کسب‌وکار را به صورت فصلی به سهامداران ارائه دهند تا روند حرکتی شرکت برای آن‌ها مشخص شود. در این بخش می‌آموزید که چگونه می‌توان چنین گزارشی را تدوین کرد.

ثبت شرکت از لحاظ قانونی برابر است با اختصاص گرفتن یک سری شناسه به آن. هر کارآفرین نیاز دارد هر کدام از این شناسه‌ها را بشناسد و همچنین بداند هر کدام در چه مواردی کاربرد دارند. البته کسب‌وکارها می‌توانند با استخدام یک حسابدار این مسائل را حل کنند؛ اما بهتر است تصمیم‌گیرندگان کسب‌وکار و مدیران ارشد با این شناسه‌ها آشنا باشند.

کد اقتصادی و کاربرد آن

هر کسب‌وکار یا استارتاپ از نظر قانونی یک بنگاه یا واحد اقتصادی به حساب می‌آید. واحدی که در زمینه اقتصادی فعالیت دارد و با یک ‌کد اقتصادی ‌شناخته می‌شود. در بعضی از موارد این کد را تحت عنوان ‌‌شماره اقتصادی ‌هم می‌شناسند. این کد ممکن است به اشخاص حقیقی با حقوقی اختصاص داده شود و بیشترین کاربرد آن به مالیات مربوط است.

مراحل ثبت و دریافت کد اقتصادی

کد اقتصادی برای یک بنگاه یا واحد اقتصادی توسط سازمان امور مالیات کشور صادر می‌شود. برای دریافت این کد می‌توان از طریق سایت tax.gov.ir اقدام کرد. در این درسنامه مراحل ثبت بنگاه و دریافت کد اقتصادی برای آن را فرا خواهید گرفت.

ثبت‌نام ارزش افزوده

اگر کسب‌وکار شما محصولی را به مشتریان ارائه می‌کند که تولید خود شرکت نیست، این کسب‌وکار مشمول مالیات بر ارزش افزوده است و شما باید گواهی مالیات بر ارزش افزوده را برای آن دریافت کنید. این گواهی به صورت ۶ ماهه یا یکساله (با توجه به صلاح‌دید حوزه مالیاتی) برای کسب‌وکار صادر شده و نیازمند تمدید است.

دریافت کد رهگیری مالی (ایجاد پرونده مالیاتی)

ایجاد پرونده مالیاتی و دریافت کد رهگیری مالی برای هر کسب‌وکاری که با دریافت پول سر و کار دارد ضروری خواهد بود. این مرحله را می‌توان مهم‌ترین مرحله برای ثبت یک شرکت از نظر اقتصادی در نظر گرفت. در این درسنامه می‌آموزید که چگونه می‌توان با مراجعه به سایت tax.gov.ir برای دریافت کد رهگیری اقدام کرد.

راه‌اندازی یک کسب‌وکار پیوندی ناگسستنی با بودجه‌بندی و تخمین هزینه‌ها دارد. چرا که کسب‌وکارها اساسا با برنامه‌های بلندمدت کار می‌کنند. در این میان روش‌های مختلفی برای بودجه‌بندی و تخمین هزینه‌ها وجود دارد. از روش‌های سنتی گرفته تا بودجه‌ریزی افزایشی، بودجه‌بندی برمبنای صفر و... . در این بخش با مفهوم بودجه‌بندی و روش‌های انجام آن آشنا خواهید شد.

مفهوم بودجه و بودجه‌بندی

ریشه واژه بودجه از واژه‌ای فرانسوی به‌معنای «کیف پول چرمی» گرفته شده است. مفهوم بودجه نیز اولین بار توسط پارلمان انگلیس با تصویب مبلغی برای هزینه‌های یکساله، مطرح شد. بودجه مفهومی است که در طول زمان تغییرات و تحولات مختلفی را تجربه کرده و تعاریف جدیدی به خود گرفته است. در حال حاضر بودجه به‌عنوان تخمین هزینه‌های یکساله برای رسیدن به یک سری هدف مشخص تعریف می‌شود.

آشنایی با انواع بودجه

شرکت‌های مختلف شیوه‌های فعالیت مختلفی داشته و در نتیجه بودجه انواع مختلفی دار؛ از جمله بودجه فروش، بودجه تولید، بودجه بازاریابی و... . در این درسنامه با انواع بودجه و ویژگی‌ها و کاربردهای هر کدام آشنا خواهید شد.

بررسی انحراف از بودجه

انحراف از بودجه یکی از مهم‌ترین چالش‌هایی است که کسب‌وکارهای امروزی با توجه به شرایط غیرقابل پیش‌بینی محیط با آن روبرو می‌شوند. شناخت این پدیده و آشنایی با راهکارهای روبرو شدن با آن به شما کمک می‌کند کسب‌وکار خود را در شرایط حساس بهتر مدیریت کنید.

صورت‌های مالی اسنادی هستند که به کسب‌وکار از نظر اقتصادی، رسمیت می‌بخشند. این صورت‌ها جنبه‌های مختلف اقتصادی کسب‌وکار را به نمایش درآورده و برای مذاکره با سرمایه‌گذاران، شتابدهنده‌ها و مواردی از این دست کاربرد دارند. در این بخش با انواع صورت‌های مالی استارتاپ آشنا خواهید شد.

ترازنامه

ترازنامه یکی از مهم‌ترین صورت‌های مالی کسب‌وکار است که با نام‌های دیگری از جمله بیلان و صورت وضعیت مالی هم شناخته می‌شود. در یک ترازنامه دارایی‌ها، بدهی‌ها و سرمایه کسب‌وکار به نمایش درمی‌آیند و مهم‌ترین کاربرد آن برای تدوین طرح کسب‌وکار است. از ترازنامه برای ارائه گزارش‌های مالی به سهامداران نیز استفاده می‌شود.

صورت سود و زیان

صورت سود و زیان یا بیانیه درآمد (income statement) شامل درآمدها، هزینه‌ها و همچنین سود یا ضرر برای هر دوره (سه یا ۶ ماهه) است. نام دیگر صورت سود و زیان، صورت درآمد و هزینه است. به زبان ساده‌تر می‌توان گفت صورت سود و زیان عبارت است از گزارش فعالیت کسب‌وکار از نظر دخل و خرج در یک دوره مشخص.

صورت سود و زیان جامع

در صورت سود و زیان جامع، تمامی درآمدها و هزینه‌های مربوط به بخش عملیاتی در یک دوره مشخص بیان می‌شوند. در این صورت مالی، حتی درآمدها و هزینه‌های تحقق نیافته هم قابل مشاهده خواهد بود. در این درسنامه با شیوه تدوین صورت سود و زیان جامع آشنا خواهید شد.

صورت جریان وجوه نقد

صورت جریان وجوه نقد معمولا به صورت فصلی (سه ماهه) ارائه شده و وضعیت جریان‌های نقدی (ورودی یا خروجی) مختلف کسب‌وکار را به ذی‌نفعان مورد نظر گزارش می‌دهد. صورت جریان وجوه نقد از سه صورت قبلی کامل‌تر بوده و نتایج آن سندیت بیشتری دارد.

یادداشت‌های توضیحی همراه صورت‌های مالی

همانطور که از نام آن پیدا است، یادداشت‌های توضیحی همراه صورت‌های مالی وظیفه کامل کردن اطلاعات ارائه شده در این صورت‌ها را به‌عهده دارند. برای مثال مشخص کردن اینکه از کدام استاندارد حسابداری یا روش محاسباتی برای تدوین صورت‌های مالی مورد استفاده قرار گرفته است، به‌عهده این یادداشت‌ها قرار دارد.

اظهارنامه‌ها و گزارشات رسمی برای تمام کسب‌وکارها ضروری به‌حساب می‌آیند. چرا که قانون از شما به‌عنوان یک کارآفرین می‌خواهد که اظهارنامه مالیاتی مرتبط با کسب‌وکار خود را ارائه کرده و گزارشات مربوط به ارزش افزوده را به مراجع ذی‌ربط ارائه کنید. در این بخش می‌آموزید که چه گزارشاتی از نظر قانونی اهمیت دارند و چگونه باید آن‌ها را تدوین کرد.

تدوین اظهارنامه مالیاتی

ثبت اظهارنامه مالیاتی برای تمام اشخاص حقیقی و حقوقی که قصد فعالیت اقتصادی دارند الزامی است. اظهارنامه در واقع یک گزارش از فعالیت‌های اقتصادی بنگاه است که در پایان دوره یک ساله به سازمان مالیاتی کشور ارائه می‌شود. سازمان مالیاتی با توجه به فعالیت‌های بنگاه و درآمد کسب شده توسط آن، مبلغی را تحت عنوان مالیات آن بنگاه تعیین می‌کند. در این درسنامه شیوه تدوین و پیچیدگی‌های قانونی اظهارنامه مالیاتی به شما آموزش داده می‌شود.

تکمیل اظهارنامه ارزش افزوده

هر کسب‌وکاری که به هر شکل برای ارائه یک محصول نقش واسطه را بر عهده دارد، موظف به تکمیل اظهارنامه ارزش افزوده و و تمدید آن خواهد بود. این اظهارنامه به صورت ۶ ماهه یا یکساله (بنا به صلاح‌دید مراجع) صادر شده و از لحاظ قانونی اهمیت بسیار زیادی دارد. در این درسنامه جزئیات بیشتری در مورد اظهارنامه ارزش افزوده به شما ارائه می‌شود.

تکمیل سامانه گزارش معاملات فصلی (ماده 169 م م)

گزارش فصلی خرید و فروش یا گزارشات فصلی موضوع ماده ۱۶۹، یک گزارش قانونی و مهم است که صاحبان کسب‌وکار موظف به ارائه آن هستند. این گزارش هم به شکل الکترونیکی و هم فیزیکی قابل ارائه خواهد بود. در این درسنامه شما را با نیازمندی‌ها و جزئیات قانونی گزارش معاملات فصلی آشنا خواهیم کرد.