منتورها و اساتید
سرمایه گدذاری فرشته یعنی چه

همه چیز درباره سرمایه‌گذاران فرشته که باید بدانید

سرمایه گدذاری فرشته یعنی چه

استارتاپ‌های نوپا برای ورود به بازار و اصطلاحا «روی غلطک افتادن» نیاز به تزریق مقدار قابل توجهی سرمایه دارند. این نیاز گاهی در چند مرحله توسط شتابدهنده‌ها یا برنامه‌های تامین مالی جمعی برطرف می‌شود و گاهی سرمایه‌گذاران فرشته به‌صورت یک‌جا (با تزریق مقدار زیادی سرمایه) آن را برطرف می‌کنند. در این مقاله قصد داریم با تمرکز روی سرمایه‌گذاران فرشته، روش کاری و شرایط سرمایه‌گذاری آن‌ها را دقیق‌تر توضیح دهیم.

مفهوم سرمایه‌گذار فرشته چیست؟

بنا به تعریف Investopedia سرمایه‌گذار فرشته کسی است که سرمایه زیادی در اختیار داشته و روی حمایت مالی از کارآفرینان جوان و کسب‌وکارهای نوپا (استارتاپ‌ها) تمرکز دارد. سرمایه‌گذاران فرشته با نام‌های دیگری مثل سرمایه‌گذار خصوصی و سرمایه‌گذار بذر (Seed Investor) نیز شناخته می‌شوند. این سرمایه‌گذاران در ازای حمایت از استارتاپ‌ها، سهام‌دار استارتاپ می‌شوند. سرمایه‌گذار فرشته ممکن است از بین دوستان و آشنایان کارآفرین پیدا شود. تزریق سرمایه‌ای که از سمت سرمایه‌گذاران فرشته انجام می‌شود معمولا ادامه‌دار نیست و فقط مربوط به مراحل ابتدای شکل‌گیری استارتاپ است.

سرمایه‌گذار فرشته یک فرد است یا یک گروه؟

عبارت «سرمایه‌گذار فرشته» به یک فرد اشاره دارد که سرمایه زیادی در اختیار داشته و علاقه‌مند به سرمایه‌گذاری روی استارتاپ‌های در حال شکل‌گیری است.

به عبارت دیگر سرمایه‌گذاران فرشته، سرمایه‌دارانی هستند که به‌جای گزینه‌های سنتی سرمایه‌گذاری (قرار دادن پول در بانک، فعالیت در بورس و…) به‌دنبال روشی جدید برای به‌کارگیری سرمایه اضافی خود می‌گردند. سرمایه‌گذاران فرشته درست در نقطه مقابل سرمایه‌گذاران خطرپذیر قرار می‌گیرند.

چه کسانی میتوانند سرمایه‌گذار فرشته باشد؟

تمام سرمایه‌دارانی که برای فعال کردن سرمایه خود، استارتاپ‌های در حال شکل‌گیری را در نظر دارند، می‌توانند سرمایه‌گذار فرشته نام بگیرند. البته سرمایه‌گذاران فرشته معمولا از سرمایه اضافی خود برای سرمایه‌گذاری روی استارتاپ‌ها استفاده می‌کنند. البته گواهی‌نامه بین‌المللی سرمایه‌گذاران فرشته تحت عنوان «سرمایه‌گذار معتبر» نیز وجود دارد که در اختیار داشتن آن برای تبدیل شدن به سرمایه‌گذار فرشته الزامی نیست. بر اساس این گواهی‌نامه کسانی که ارزش خالص دارایی‌هایشان (به جز دارایی‌های شخصی) به یک میلیون دلار برسد یا در دو سال اخیر مجموعا ۲۰۰ هزار دلار درآمد کسب کرده باشند (برای یک زوج روی هم رفته ۳۰۰ هزار دلار) سرمایه‌گذار فرشته به حساب می‌آیند.

سرمایه‌گذاران فرشته در ازای پرداخت پول چه چیزی می‌خواهند؟

اگر به مقررات جهانی سرمایه‌گذاری فرشته (EIS/SEIS) نگاه کنیم، سرمایه‌گذاران فرشته حق درخواست بیشتر از ۳۰ درصد از سهام کسب‌وکار را ندارند. البته باید توجه داشت که سرمایه‌گذاری فرشته در بسیاری از اوقات از دل روابط خانوادگی و دوستانه بیرون می‌آید و به همین دلیل اختصاص سهام به‌شکل توافقی و بدون محدودیت انجام می‌شود. به طور کلی سرمایه‌گذاران فرشته در ازای حمایتی که انجام می‌دهند

مزایا و معایب کار با سرمایه‌گذار فرشته چیست؟

روش‌های مختلفی برای جذب سرمایه استارتاپ وجود دارد که هر کدام مزایا و معایب مخصوص به خود را داشته و در شرایط خاصی مناسب خواهند بود.آگاهی از مزایا و معایب همکاری با سرمایه‌گذاران فرشته به شما کمک می‌کند با توجه به نیازهای استارتاپ خود، انتخاب بهتری داشته باشید.

مزایای همکاری با سرمایه‌گذاران فرشته

  • سرمایه‌گذاران فرشته ریسک‌پذیری بالایی دارند: سرمایه‌گذار فرشته کسی است که روی استارتاپ‌های در حال شکل‌گیری تمرکز دارد؛ در نتیجه ریسک‌پذیری سرمایه‌گذاران فرشته از دیگر انواع سرمایه‌گذاران بیشتر است. کارآفرینان جوان با شرایط عدم اطمینان روبرو بوده و به همین دلیل سرمایه‌گذاران فرشته را گزینه مناسب‌تری برای خود می‌بینند.
  • سرمایه‌گذاران فرشته «قرض» نمی‌دهند: در بسیاری از روش‌های جذب سرمایه، کارآفرین موظف است تحت هر شرایطی (حتی در صورت عدم موفقیت استارتاپ)، اصل سرمایه را به سرمایه‌گذار برگرداند. در حالی که سرمایه‌گذاران فرشته سرمایه را به استارتاپ تزریق کرده و در ازای آن تنها بخشی از سهام را طلب می‌کنند.
  • شانس بالاتر برای موفقیت: بنا به تحقیق انجام شده توسط پژوهشگران Harvard Business School، استارتاپ‌هایی که با پشتیبانی سرمایه‌گذار فرشته شروع به کار می‌کنند، درصد موفقیت بالاتری نسبت به استارتاپ‌های دیگر دارند. دلیل این اتفاق را می‌توان در تجربه بالای سرمایه‌گذاران فرشته نسبت به وضعیت بازار و رقابت کسب‌وکارها جستجو کرد.

معایب همکاری با سرمایه‌گذاران فرشته

  • بالا بودن سطح انتظارات: سرمایه‌گذاران فرشته به همان نسبت که حد زیادی از ریسک را می‌پذیرند، سطح انتظارات بالایی هم دارند. آن‌ها از کارآفرین بازگشت مستقیم یا اقساطی پول خود را درخواست نمی‌کنند؛ بلکه بخشی از مالکیت را در اختیار گرفته و از کسب‌وکار انتظار موفقیت و درآمدزایی در مقیاس بالا دارند.
  • تداخل مالکیت و مدیریت: از آن‌جایی که سرمایه‌گذاران فرشته مبالغ زیادی را در اختیار کسب‌وکارهای نوپا قرار می‌دهند، احتمال تداخل مالکیت و مدیریت در این کسب‌وکارها پررنگ‌تر خواهد شد. هر چقدر سرمایه بیشتری به کسب‌وکار تزریق شود، سهم بیشتری از مالکیت به سرمایه‌گذار فرشته تعلق گرفته و در نتیجه نفوذ او در تصمیمات سطح بالا بیشتر می‌شود؛ که این می‌تواند برای کارآفرینان در ادامه راه مشکل‌ساز شود.

تفاوت سرمایه‌گذار فرشته با سرمایه‌گذار خطرپذیر

این دو روش جزو پرکاربردترین روش‌های جذب سرمایه برای استارتاپ به‌حساب می‌آیند. در این بخش با مقایسه سرمایه‌گذار فرشته و سرمایه‌گذار خطرپذیر، به شما در راستای انتخاب مناسب‌ترین روش برای کسب‌وکارتان کمک می‌کنیم.

  • سرمایه‌گذار فرشته یک فرد است در حالی که سرمایه‌گذاران خطرپذیر بخشی از یک شرکت هستند:
    سرمایه‌گذاران فرشته افرادی هستند که پول زیادی در اختیار داشته و شخصا به دنبال یک فرصت مناسب سرمایه‌گذاری می‌گردند. در حالی که سرمایه‌گذاران خطرپذیر عضو یک تیم حرفه‌ای سرمایه‌گذاری بوده و استارتاپ‌ها را قبل از انتخاب، با معیارهای مختلف علمی می‌سنجند.
  • حجم سرمایه تزریق شده از طریق این دو روش متفاوت است: سرمایه‌گذاران فرشته به طور میانگین چیزی بین ۲۵ تا ۱۰۰ هزار دلار به کسب‌وکارها سرمایه تزریق می‌کنند؛ در حالی که این میانگین برای سرمایه‌گذاران خطرپذیر بیش از ۷۵۰ هزار دلار است.
  • مسئولیت‌ها و انگیزه‌های این دو نوع سرمایه‌گذار متفاوت است: میزان مشارکت سرمایه‌گذار فرشته در تصمیمات سازمانی به صورت توافقی بین کارآفرین و سرمایه‌گذار تعیین می‌شود؛ این در حالی است که سرمایه‌گذار خطرپذیر تنها سرمایه را تزریق می‌کند و کمک‌هایی را در سطح بالای سازمانی (انتخاب مدیران ارشد و تدوین استراتژی کلی) به استارتاپ ارائه خواهد کرد.
  • سرمایه‌گذاران فرشته معمولا فقط یک بار و فقط به استارتاپ‌های نوپا سرمایه تزریق می‌کنند؛ در طرف مقابل سرمایه‌گذار خطرپذیر محدودیتی برای مرحله چرخه عمر کسب‌وکار قائل نبوده و ممکن است پس از شکل‌گیری کسب‌وکار هم روی آن سرمایه‌گذاری کند. سرمایه‌گذار خطرپذیر تنها به پتانسیل ایده و شایستگی تیم اهمیت می‌دهد در حالی که سرمایه‌گذار فرشته به‌دنبال کسب‌وکارهای نوپا است.
  • این دو در نوع ارزش‌گذاری نیز متفاوتند: سرمایه‌گذار فرشته معمولا یک فرد بوده و ارزش و پتانسیل استارتاپ‌ها را بر اساس تجربه خود از بازار تعیین می‌کند. در حالی که سرمایه‌گذار خطر پذیر خیلی دقیق و با معیارهای علمی، نسبت به ارزش‌گذاری کسب‌وکار اقدام می‌کند.

من در حال حاضر خود یک سرمایه‌گذار فرشته‌ام و نکته جالب اینجا است که با کارآفرینانی سر و کار داریم که ترافیک سایت‌هایشان از ترافیک Reddit بیشتر است.

الکسیس اوهانیان – کارآفرین موفق آمریکایی و موسس شبکه اجتماعی Reddit

من در زمان سرمایه‌گذاری فرشته روی یک کسب‌وکار به دو چیز فکر می‌کنم: اول اینکه آیا تو در حال حل یک مشکل مهم هستی؟ دوم اینکه آیا به مشتری اهمیت می‌دهی؟

گری واینرچاک  – کارآفرین و بازاریاب موفق آمریکایی

برای آشنایی بیشتر با سرمایه‌گذاران فرشته چه کتابی بخوانیم؟

کتاب «از صفر به یک رسیدن»

این کتاب توسط پیتر تیل (سرمایه‌گذار فیس‌بوک) خطاب به کارآفرینان و علاقه‌مندان به کارآفرینی نوشته شده است. او در این کتاب ساختن یک شرکت موفق و بزرگ از صفر را برای مخاطبان خود تشریح می‌کند. پیتر تیل علاوه بر سرمایه‌گذاری در فیس‌بوک، شرکت PayPal را هم تاسیس کرده است. در این کتاب رابطه نوآوری با تولید ثروت و همچنین ابعاد مختلف کارآفرینی (تولید محصول، رقابت، جذب سرمایه و…) مورد بررسی قرار می‌گیرند.

کتاب «مروری بر رویکردهای نوین تامین مالی»

جذب سرمایه با کمک سرمایه‌گذاران فرشته یک روش نوین تامین مالی یا جذب سرمایه برای استارتاپ به حساب می‌آید. در کتاب «مروری بر رویکردهای نوین تامین مالی»، محمد رضایی و لیلا پاک پرور این روش و روش‌های دیگری که در دنیای امروز برای جذب سرمایه وجود دارد را مورد بررسی قرار می‌دهند. با مطالعه این کتاب می‌توانید روش‌های مختلف تامین مالی استارتاپ را سنجیده و با توجه به ایده یا کسب‌وکار خود، بهترین مورد را انتخاب کنید.

ایده‌ها گاهی پتانسیل بسیار بالایی دارند و تنها با یک نوبت جذب سرمایه به جایگاه مناسبی در بازار می‌رسند. در چنین مواقعی جذب سرمایه از طریق سرمایه‌گذاران فرشته بهترین گزینه خواهد بود. این سرمایه‌گذاران تنها روی استارتاپ‌های نوپا تمرکز داشته و در ازای سرمایه خود، بخشی از سهام شرکت را مال خود می‌کنند. کار با این سرمایه‌گذاران پیچیدگی‌ها و جزئیات خاص خود را دارد و بهتر است قبل از انتخاب آن‌ها، در مورد شرایط سرمایه‌گذاری‌شان مطالعه دقیقی داشته باشید.

سوالات متداول
سرمایه‌گذار فرشته کیست؟

سرمایه‌گذار فرشته کسی است که سرمایه زیادی در دسترس داشته و شخصا برای پیدا کردن استارتاپ‌های مناسب اقدام می‌کند. ویژگی دیگر سرمایه‌گذاران فرشته این است که پول را به‌صورت یکجا به استارتاپ‌های در حال شکل‌گیری تزریق می‌کنند.

سرمایه‌گذار فرشته در ازای سرمایه خود چه پاداشی می‌خواهد؟

به‌طور معمول سرمایه‌گذاران فرشته در ازای سرمایه‌گذاری روی یک استارتاپ، بخشی از سهام آن را مال خود می‌کنند. این سهم با توجه به قوانین بین‌المللی نباید بیشتر از ۳۰ درصد کل سهام شرکت باشد.

آیا سرمایه‌گذاران فرشته در مدیریت کسب‌وکار دخالت می‌کنند؟

نمی‌توان به این پرسش جواب دقیق داد. چرا که به‌طور کلی انتظار می‌رود سرمایه‌گذاران فرشته تنها نقش سهام‌دار را بازی کنند؛ اما گاهی رفتار آن‌ها فراتر از این جایگاه است.

کار با سرمایه‌گذاران فرشته برای چه نوع استارتاپ‌هایی مناسب‌تر است؟

استارتاپ‌هایی که با یک نوبت جذب سرمایه می‌توانند ایده مورد نظر را به مرحله اجرا رسانده و جایگاه مناسبی در بازار پیدا کنند، برای سرمایه‌گذاری فرشته مناسب‌تر خواهند بود.

دیدگاهتان را بنویسید